#SUCCESS-STORIES: TRÁI TIM KHỎE LÀ TRÁI TIM ĐƯỢC TẬP LUYỆN
Minh Nguyen
February 29, 2024
Cá nhân hóa trong tập luyện là câu chuyện không mới nhưng chưa thực sự được đánh giá đúng tầm quan trọng trong ngành Fitness tại Việt Nam. #Success-Stories là series bài viết của STEEL, được xây dựng trên những câu chuyện thực tế, nhằm đem đến cái nhìn gần hơn vào quá trình đồng hành của các PT cùng khách hàng với thể trạng, tính cách, lối sống khác nhau. Trên hết, đó là câu chuyện về nỗ lực đem đến những trải nghiệm phù hợp, môi trường tập luyện lý tưởng và kết quả tối ưu cho từng cá nhân. Bởi mỗi con người là một cá thể độc nhất, và chẳng bao giờ có một công thức chung cho tất cả.
Những người mang tình trạng bệnh lý đặc biệt có tập gym được không? Đó có lẽ là câu hỏi mà nhiều người thắc mắc. Đặc biệt, đối với những người mắc bệnh liên quan đến tim thì việc tập luyện, nâng tạ hay các bài tập kháng lực cường độ cao dường như có vẻ rất xa vời. Trường hợp của anh Hưng - 31 tuổi, hiện đang sống và làm việc tại Sài Gòn là một ví dụ cho thấy rằng những người mang bệnh lý bẩm sinh, mãn tính vẫn có khả năng tập luyện, với điều kiện được đánh giá thể trạng cẩn thận và có một chương trình tập phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Anh Hưng là khách hàng của STEEL trong suốt 9 tháng vừa qua, được đồng hành bởi Coach Nguyễn Thái Minh. Anh có tiền sử bệnh lý về tim và có tạng người gầy, cơ ít phát triển. Thông qua cuộc trò chuyện với Coach Thái Minh, bài viết này sẽ đưa bạn theo dõi quá trình tập luyện, dinh dưỡng được thiết kế đúng theo thể trạng của anh Hưng và những kết quả về thể chất và tinh thần mà anh có được sau hơn nửa năm kiên trì luyện tập.
Chân dung khách hàng:
- Độ tuổi: 31 tuổi
- Mục tiêu tập luyện: Khỏe mạnh, tăng cân, tăng cơ
- Thời gian tập luyện: 9 tháng - từ 10/2021 đến 08/2022 (trong đó có 1 tháng nghỉ)
- Thể trạng trước khi tập: gầy ốm, bệnh lý về tim
Đầu tiên, để nói về tình trạng sức khỏe, anh Hưng là người có bệnh lý về tim bẩm sinh. Mặc dù các triệu chứng không ảnh hưởng quá nhiều đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày nhưng cũng là một hạn chế đối với anh khi phải tham gia những hoạt động thể chất có cường độ cao hoặc gây nhiều áp lực cho cơ thể.
Anh có lối sống ít vận động, ăn ít nên tạng người khá gầy, cơ ít phát triển. Anh chia sẻ với mình rằng trước đây cũng từng cố gắng tìm đến phòng gym nhưng quá trình tập luyện lúc đó không cho thấy hiệu quả. Điều đó khiến anh bỏ giữa chừng và dừng tập một thời gian khá dài trước khi quyết tâm thử lại một lần nữa.
Anh Hưng cũng quan tâm đến dinh dưỡng nhưng vì bản chất công việc và sở thích nên chế độ ăn của anh không ổn định và không theo một quy tắc cụ thể nào. Anh thường bỏ bữa và điều này cũng là nguyên nhân chính khiến anh khó lên cân.
Đối với anh Hưng, mục tiêu chính khi đến phòng tập là tăng cân, tăng cơ từ đó có một sức khỏe tốt hơn.
Với những khách hàng có tiền sử bệnh lý như anh Hưng, mình luôn phải đặc biệt cẩn trọng trong việc thiết kế bài tập. Với mục tiêu 3 buổi/tuần, mình sắp xếp các bài tập với cường độ thấp, chia thành các buổi tập Upper-lower-full body để phát triển từng nhóm cơ. Trong giai đoạn đầu này, mình phải luôn chú ý quan sát để đảm bảo anh có thể theo kịp được bài tập cũng như xem xét liệu đó có phải phương pháp phù hợp nhất với thể chất của anh hay không.
Về dinh dưỡng và chế độ ăn, mình theo dõi sát sao và feedback liên tục về các bữa ăn của anh trong ngày, hướng anh đến các loại thực phẩm chế biến đơn giản và hạn chế tối đa dầu mỡ thừa. Về lâu dài, mình mong muốn cung cấp cho anh đủ kiến thức để anh có thể tự chủ tìm ra chế độ ăn phù hợp và tốt nhất cho bản thân.
Sau một tháng đầu tập luyện, mình quan sát thấy anh thường chỉ tham gia được 2 buổi tập/tuần thay vì 3 buổi như mục tiêu ban đầu, nguyên nhân là do lịch trình làm việc quá bận rộn. Vì vậy, mình quyết định thay đổi chương trình thành ba buổi tập toàn thân. Bằng cách này, nếu anh có lỡ một buổi tập thì cơ thể cũng đã được vận động toàn diện 2 lần. Ở cách tiếp cận này, số bài tập cho mỗi nhóm cơ trong từng buổi tập sẽ thấp hơn và được trải đều trong 3 buổi.. Theo nhiều nghiên cứu, phương pháp tập này cũng hiệu quả hơn việc tập nặng một nhóm cơ trong một buổi, rồi sau đó chờ cả tuần mới lặp lại, đặc biệt là đối với những người bận rộn và có sức khỏe đặc biệt như anh Hưng.
Vấn đề lớn nhất của anh Hưng là phần tim dễ cảm thấy bị ép khi tập những bài yêu cầu gồng bụng. Ví dụ, đối với những bài phát triển thân dưới như Squats, khi tải nặng sẽ phải gồng siết cơ bụng, gây áp lực bên trong cơ thể, và trong trường hợp của anh Hưng thì dẫn đến cảm giác ép tim. Sau khi nhận ra phản ứng này, mình thay đổi bài tập chân chính sang Leg Press để tăng khả năng chịu tải của nhóm cơ chân. Còn đối với Squats, mình chỉ sử dụng tạ đơn nhẹ hơn, mục đích là để anh vẫn có thể tập được kĩ năng Squat tốt mà không ảnh hưởng đến tình trạng tim.
Đối với mình, việc cá nhân hóa bài tập cần cân nhắc đến khả năng tập luyện và phản ứng của cơ thể, tìm ra cách tốt nhất, dễ dàng và an toàn để anh có thể tập được với tải trọng nhiều, từ đó tạo ra kích thích để cơ bắp được phát triển.
Ngoài ra, là một người chơi Golf, anh Hưng có xu hướng sử dụng một bên cơ thể nhiều hơn bên còn lại, dẫn đến sự hơi chênh lệch trong tư thế. Vì vậy khi tập, để đảm bảo anh thực hiện được động tác đúng kĩ thuật, mình sẽ hướng dẫn anh tập các bài warm-up để đưa cơ thể về lại trạng thái cân đối.
Sau 9 tháng tập luyện cùng mình với cường độ xấp xỉ 2 buổi mỗi tuần, trong đó có một tháng phải tạm dừng vì công việc gia đình, cân nặng của anh Hưng tăng lên 6kg, khung người lớn hơn, cơ phát triển hơn. Đặc biệt, sức khỏe tim của anh có cải thiện rõ rệt. Trước đây, đối với những bài tập như Leg Press, anh thường xuyên phải nghỉ giữa chừng, nếu lỡ một nhịp sẽ khiến cơ thể rất mệt, thì giờ anh có thể đẩy được mức trọng lượng rất cao mà hầu như không hề ảnh hưởng đến tim nữa. Ngoài ra, trong buổi đánh giá ban đầu, anh Hưng từng chia sẻ với mình rằng từ nhỏ anh đã không thể ngồi xổm mà không phải vịn vào đâu đó do cổ chân kém linh hoạt. Sau vài tháng tập luyện, vấn đề này đã được cải thiện rất nhiều, cổ chân anh trở nên dẻo dai linh hoạt hơn, và khả năng squat cũng tiến bộ trông thấy.
Sau khi tập luyện, anh cũng ăn ngon miệng và nhờ đó mà ăn được nhiều hơn chứ không còn bỏ bữa thường xuyên như trước đây nữa. Anh cũng có thể tự kiểm soát và điều chỉnh loại và lượng đồ ăn hàng ngày của mình dựa trên sự thay đổi cân nặng của bản thân.
Hiện tại, mình cùng anh Hưng thường xuyên cùng nhau đặt ra những mục tiêu mà anh rất hào hứng thực hiện, ví dụ như đẩy ngực 100kg, hít xà 10 lần liên tiếp... Mình rất vui khi chứng kiến việc tập luyện đã mang đến cho anh điều mà nó đã từng mang đến cho mình, đó là một mục tiêu để mình cố gắng chiến thắng bản thân trong cả ngắn hạn và dài hạn.
“I am very pleased with my STEEL experience so far. Minh - THE coach - is very knowledgeable and always eager to guide me through the journey. He is also very fun to be around, both professionally and personally. His expertise shows in his flexibility with his program by meeting my needs given my physical limitations. He thinks outside the box with his solutions and suggestions, and they are always on point. Thanks to the staff and especially my coach, my overall experience with STEEL is amazing, and it is showing real results.”
“Cho đến hiện tại, mình rất hài lòng với trải nghiệm tại STEEL. Minh là một HLV rất hiểu biết và luôn nhiệt tình hướng dẫn cho mình trong suốt quá trình tập luyện. Cậu ấy cũng là người rất thú vị, cả về chuyên môn cũng như về tính cách. Năng lực của Minh thể hiện qua sự linh hoạt của cậu ấy trong việc điều chỉnh việc tập luyện để vừa đáp ứng những nhu cầu, vừa cân nhắc đến thể trạng của mình. Cậu ấy luôn sáng tạo trong việc đưa ra những giải pháp và lời khuyên, và chúng luôn đi đúng hướng. Mình muốn cảm ơn các thành viên của STEEL và đặc biệt là Minh. Trải nghiệm của mình tại STEEL rất tuyệt và quan trọng nhất là nó thực sự đem lại cho mình những kết quả rõ ràng.”
