Cá nhân hóa trong tập luyện là câu chuyện không mới nhưng chưa thực sự được đánh giá đúng tầm quan trọng trong ngành Fitness tại Việt Nam. #SUCCESS-STORIES là series bài viết của STEEL, được xây dựng trên những câu chuyện thực tế, nhằm đem đến cái nhìn gần hơn vào quá trình đồng hành của các PT cùng khách hàng với thể trạng, tính cách, lối sống khác nhau. Trên hết, đó là câu chuyện về nỗ lực đem đến những trải nghiệm phù hợp, môi trường tập luyện lý tưởng và kết quả tối ưu cho từng cá nhân. Bởi mỗi con người là một cá thể độc nhất, và chẳng bao giờ có một công thức chung cho tất cả.
Hiện nay, có nhiều người lựa chọn tự tập luyện tại nhà để chủ động rèn luyện sức khỏe, đồng thời cũng là cách tiết kiệm thời gian và chi phí khi không phải đến phòng tập. Thế nhưng, không phải ai cũng duy trì được thói quen này lâu dài. Một vấn đề mà những người tự tập thường xuyên gặp phải là sự mông lung về định hướng, thiếu nền tảng kỹ thuật và khoa học tập luyện, từ đó kết quả tập đến chậm hoặc không như kỳ vọng.
Tập 9 của series #SUCCESS-STORIES giới thiệu câu chuyện của anh Đức Việt (28 tuổi), hiện đang sống tại Sài Gòn. Là một người có sự chủ động và ý thức tìm hiểu thông tin liên quan đến fitness và chăm sóc sức khỏe, sau một thời gian tự tập tại nhà, anh quyết định tìm đến phòng gym để tìm kiếm một sự dẫn dắt bài bản và đúng đắn.
Câu chuyện của anh Việt, qua lời kể của Coach Thành Long tại STEEL, sẽ cho bạn hiểu hơn về tầm quan trọng của việc xây dựng nền tảng cơ bản và chương trình tập luyện cá nhân hóa cùng với những hiệu quả rõ ràng mà nó có thể đem đến cho bạn so với việc tự tập tại nhà.
Chân dung khách hàng
- Độ tuổi: 28 tuổi.
- Mục tiêu tập luyện: tăng cân, tăng cơ, khỏe mạnh.
- Thời gian tập luyện: 5-6 tháng.
- Thể trạng trước khi tập: cân nặng ~60kg, là người tự tập và tìm hiểu về dinh dưỡng tại nhà, mông lung trong tập luyện.
Anh Việt là một khách hàng nổi bật có ý thức tự giác rất cao trong vấn đề tập luyện và rèn luyện sức khỏe. Trước đây, anh đã từng đến phòng gym, tuy nhiên từ khi dịch Covid-19 diễn ra, anh chuyển sang tự mua dụng cụ, tìm hiểu và thực hiện các bài tập tại nhà.
Điều này gây cho anh nhiều khó khăn do khó xác thực được tính chính thống của các thông tin, cũng như không có ai đồng hành để chỉ dẫn và sửa cho anh những lỗi sai trong quá trình tập. Kết quả là anh rơi vào trạng thái mông lung, thiếu định hướng và nền tảng kỹ thuật,
khiến cho việc tập không thực sự đạt được hiệu quả như mong muốn. Đó là lúc anh quyết định mình cần sự hướng dẫn chuyên môn để xác định lại hướng đi đúng cho con đường rèn luyện thể chất của mình.
Mục tiêu mà anh Việt hướng đến là tăng cân, tăng cơ và nâng cao sức mạnh. Với mức cân nặng ban đầu là 60kg, anh đặt ra con số cụ thể muốn hướng tới là 65kg.
Để tập trung nâng cao sức mạnh cơ thể một cách toàn diện, mình đưa ra những bài tập Compound với tạ đòn như Squats, Bench Press, Deadlift... Vì anh Việt đã có kiến thức cơ bản nhất định từ quá trình tự tìm hiểu trước đây, nên mình không mất quá nhiều thời gian giới thiệu cho anh về những bài tập này.
Thay vào đó, mình chú ý hướng dẫn anh một cách cẩn thận từ những kỹ thuật cơ bản, chỉnh sửa những lỗi nhỏ, giúp anh hiểu về tinh thần bài tập, để anh thực hiện đúng ngay từ đầu. Sau đó, ở giai đoạn tập luyện Hypertrophy để củng cố nền tảng cơ bắp, mình cung cấp thêm cho anh những kiến thức mở rộng và nâng cao để anh dần dần phát triển cái nhìn toàn diện và đúng đắn hơn về việc tập luyện.
Về mặt dinh dưỡng, mình hướng đến việc tạo nên một thực đơn tối ưu về chất lượng nhưng vẫn phải giữ cho anh sự thoải mái và ngon miệng, bởi mình tin rằng đó chính là yếu tố quyết định giúp anh có thể duy trì nó lâu dài. Vì vậy, mình không gò bó và ép buộc anh vào một chế độ do mình tự đặt ra mà trao đổi, làm việc sát với anh Việt để tối ưu hóa thực đơn dựa trên những thực phẩm mà anh yêu thích.
Mình thường xuyên trao đổi cùng anh Việt, từ việc thảo luận về những kiến thức tập luyện cho đến cùng nhau tìm ra nguyên nhân, giải pháp khi có vấn đề xảy ra. Mình rất vui vì điều này cũng giúp bản thân anh Việt tiến bộ nhanh và phát triển tâm thế chủ động chăm sóc sức khỏe bản thân, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào PT.
Mỗi khách hàng đến STEEL đều trải qua một hệ thống bài đánh giá về thể chất, tuy nhiên phần đánh giá này chỉ cho ra kết quả về cấu trúc khoa học bên trong cơ thể. Song song với đó, những huấn luyện viên như mình phải dành thời gian để quan sát, thấu hiểu khách hàng trong thời gian đầu luyện tập.
Mục đích là để nắm được điểm mạnh, điểm yếu, tiềm năng và mong muốn tập luyện của họ. Kết hợp với kết quả của bài đánh giá, những thông tin này mới là cơ sở chính xác để mình xây dựng kế hoạch luyện tập và dinh dưỡng phù hợp nhất với từng cá nhân.
Đối với anh Việt, sau khi đánh giá, mình nhận ra anh gặp khó khăn khi tập luyện với số Reps cao. Vì vậy, mình phải cân nhắc điều chỉnh những bài tập có biên độ Reps phù hợp nhưng vẫn đòi hỏi Effort cao, để từ đó kích thích cho cơ bắp phát triển.
Ngoài ra, một vấn đề khác mà anh Việt gặp phải là không cảm nhận được nhiều khi tập các bài Ngực, trong khi các phần Lưng, Chân đem lại nhiều cảm giác và cho thấy hiệu quả hơn.
Cũng vì lý do này mà anh không cảm thấy hứng thú và quan tâm đến phần Ngực như những bài tập khác. Với vai trò là huấn luyện viên, nhiệm vụ của mình là phải khắc phục vấn đề này. Sau phân tích, mình tìm ra nguyên nhân nằm ở lượng khối lượng (volume) và tần suất (frequency) dành cho phần ngực chưa đủ với thể trạng.
Từ đó, mình điều chỉnh lại số set và rep để tối ưu hóa. Quá trình này không phải chỉ diễn ra 1, 2 lần mà đòi hỏi sự kiên nhẫn theo dõi từng thay đổi nhỏ trong cảm giác và hình thể. Cuối cùng mới tìm ra kết quả phù hợp nhất với thể trạng của anh.
Sau giai đoạn đầu củng cố lại nền tảng kỹ thuật, mình thiết kế các giai đoạn training kéo dài từ 12-16 tuần để tập trung giúp anh cải thiện những điểm yếu, và song song duy trì những thế mạnh sẵn có. Bằng cách này, anh có thể tập luyện cả cơ thể một cách đồng đều, tự khám phá ra những tiềm năng chưa bộc lộ của bản thân mà tinh thần vẫn thoải mái và vui vẻ khi tập.
Hiện tại, sau 5 tháng tập luyện, anh Việt đã vượt mức cân nặng mục tiêu ban đầu của mình, đạt mức 68kg. Cơ thể khỏe mạnh hơn, lượng mỡ giảm, cơ tăng. Anh tiếp tục cùng mình đặt mục tiêu hướng đến mức cân nặng 70kg.
Về tinh thần, mình cảm nhận được rõ sự vui vẻ, tích cực của anh khi luyện tập. Anh đều đặn đi tập 4 buổi/tuần và thực sự tận hưởng khoảng thời gian tại phòng tập. So với thời gian tự tập tại nhà, mình nhận thấy anh đã tìm thấy được điều mà bản thân anh đang tìm kiếm - đó là định hướng đúng đắn trong tập luyện và người đồng hành để cùng xây dựng một lối sống khỏe mạnh và chất lượng hơn.
Cảm ơn những chia sẻ của Coach Thành Long!